اسناد حمل و نقل بین المللی، یکی از مهم ترین مدارکی هستند که در زمان خرید و فروش کالا ارائه می شوند. با استناد به این اسناد حمل و نقل بین المللی، می توان دریافت که آیا تسویه مالی میان خریدار و فروشنده انجام شده است یا خیر.
هم چنین در این اسناد، اطلاعاتی ثبت می شوند که در زمان ترخیص کالا مورد استفاده قرار می گیرند. حال تا حدودی دانستید که اسناد حمل و نقل بین المللی تا چه میزانی اهمیت دارند و یکی از مهم ترین اصلهای ارسال و جابهجایی بار محسوب می شوند.
در این مقاله قصد داریم به بررسی تمامی زوایای اسناد حمل و نقل بین المللی بپردازیم. چنان چه می خواهید در این زمینه اطلاعات کافی به دست آورید، با ما همراه باشید.
اهمیت اسناد مهم حمل و نقل بین المللی
اسناد حمل و نقل بین المللی شامل اطلاعاتی درباره کالا ها و بار های صادراتی و وارداتی هستند. از آن جایی که این اسناد، مشخصات اصلی و حقیقی کالا را به صورت مندرج ارائه می دهند، به نوعی شناسنامه آن محسوب می شوند و اهمیت بالایی دارند.
مدارک حمل بین المللی کالا شامل چه مواردی است؟
اسناد و مدارکی که در زمینه تجارت و حمل و نقل ارائه می شوند انواع مختلفی دارند. این اسناد که شامل یک سری اطلاعات خاص در زمینه کالای مورد نظر هستند، در زمان ترخیص کالا کاربرد دارند.
این اسناد حمل و نقل بین المللی با ویژگیهای خاص خود از اهمیت بسیار بالایی برخودارند و یکی از پایههای اصلی تجارت و حمل و نقل محسوب می شوند.
مهمترین مدارک و اسناد حمل و نقل بین المللی عبارتند از:
- بارنامه Bill of Lading
یکی از مهم ترین اسناد حمل و نقل بین المللی کالا، بارنامه ها هستند که پس از ارسال بار، توسط شرکت های حمل و نقل بین المللی صادر می شوند. بارنامه ها در زمینه حمل و نقل، صادرات مواد غذایی، قطعات اولیه، تجهیزات صنعتی و ماشین آلات بسیار ضروری هستند و حرف اول را می زنند.
این بارنامهها پس از بارگیری محموله، توسط شرکت حمل کننده صادر می شوند و با توجه به شیوه های گوناگون حمل و نقل، انواع مختلفی دارند.
سند بارنامه سه کاربرد مهم دارد:
- سند مالکیت Document of Title
وجود این سند نشان می دهد که بار ها متعلق به مالکی است که نامش در بارنامه قید شده باشد.
- سندی ناظر و شاهد بر قرارداد خریدار و فروشنده Evidence of Contract of Carriage
به موجب این سند، قرارداد میان خریدار و فروشنده در زمینه حمل و نقل مشخص و تعیین می شود.
- مدرک دریافت کالاها Evidence of Receipt of Goods
این سند، مهر تاییدی بر دریافت بارها توسط شرکت حمل و نقل است.
- پیش فاکتور Proforma Invoice
هنگامی که دو شخص در قالب خریدار و فروشنده با یکدیگر معامله می کنند، یکی از مهم ترین اسنادی که میان آن دو رد و بدل می شود، پیش فاکتور است.
این سند در مراحل نخستین واردات کالا جهت تخمین مبلغ حمل و نقل بارها توسط خریدار صادر می شود.
در این پیش فاکتور، اطلاعات مهمی ذکر می شوند که به وسیله آن خریدار می تواند مالکیت خود را بر کالاها اثبات کند. به همین سبب، پیش فاکتور، یکی از مهم ترین اسناد حمل و نقل بین المللی محسوب می شود.
- فاکتور Commercial Invoice
فاکتور ها از دیگر اسناد حمل و نقل بین المللی محسوب می شوند. فاکتور به عنوان یک سند رسمی است که اطلاعات بار در آن درج می شوند و باید هنگام ترخیص کالا ارائه شوند.
به طور کلی فاکتور ها ارزش کلی و واقعی یک کالا را نشان می دهند و شامل اطلاعات ضروری هستند. این سند برای طبقه بندی صحیح کالا ها و محاسبه عوارض و مالیات استفاده می شود.
فاکتور ها شامل یک سری اطلاعات و مشخصات ضروری هستند:
- مشخصات خریدار مانند اطلاعات تماس، نام، آدرس و شناسه مالیاتی
- مشخصات فروشنده مانند اطلاعات تماس، نام، آدرس و شناسه مالیاتی
- تاریخ ارسال
- مقصد اصلی دریافت بار
- شماره بارنامه
- شماره فاکتور
- ارزش کالا
- اطلاعات و توضیحات کالا
- مقدار کالا
- وزن خالص و ناخالص محموله
- بیمه
- کد HS
- کشور مبدا
- اینکوترمز
- شیوه حمل و نقل
- علت صادرات
- شرایط معامله
اطلاعات مندرج در فاکتور ها باید به طور صحیح ثبت شوند و شامل امضا یا مهر فروشنده باشند.
- گواهی مبدا Certificate of Origin
از جمله مدارک مهم اسناد حمل و نقل بین المللی گواهی مبدا است. گواهی مبدا نشان می دهد که کالای خریداری شده، ساخت یا تولید کدام کشور است. اطلاعات مهم این سند در مراحل نهایی حمل و نقل بین المللی کاربرد دارند.
اطلاعاتی که در گواهی مبدا درج میشوند شامل موارد زیر است:
- کشور تولید کننده کالا
- مشخصات خریدار و فروشنده
- روش حمل و نقل کالا
- مقدار کالا
- لیست بسته بندی یا عدل بندی Packing List
از دیگر اسناد حمل و نقل بین المللی، لیست بسته بندی است که در آن اطلاعات مهمی چون وزن بار، نوع بسته بندی، ابعاد محموله و اقدامات ایمنی درج شده است.
این سند برای تنظیم بارنامه توسط شرکت حمل و نقل بین المللی و پرداخت هزینه ها توسط بانک مورد استفاده قرار می گیرد.
- بیمه نامه Insurance Policy
داشتن بیمه نامه یکی از مهم ترین اسناد حمل و نقل کالا است؛ زیرا در این مسیر خطراتی وجود دارد که ممکن است سبب ضرر و زیان برای خریدار شوند.
بنابراین بیمه کردن بار ها و داشتن بیمه نامه، محموله ارسالی را در برابر خطرات احتمالی حفظ می کند. چنان چه بیمه نامه داشته باشید و هر گونه خسارتی به بار ها وارد شود، بیمه هزینه های مربوط به آن را پوشش می دهد.
- گواهی آزمایش یا بازرسی کالا Test report or Inspection Certificate
از دیگر اسناد حمل و نقل بین المللی گواهی آزمایش است. در این سند مواردی چون نحوه بارگیری، اطمینان از کیفیت و سالم بودن محموله، بسته بندی، ابعاد و اندازه کالا توسط نماینده شرکت های بازرسی انجام می شود.
موارد یاد شده باید با استاندارد های گمرکی مطابقت داشته باشند؛ زیرا در گمرک مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
- گواهینامه صادرات
یکی دیگر از اسناد حمل و نقل بین المللی، گواهینامه صادرات است که باید توسط صادر کننده ارائه شود. مواردی چون نوع کالا، مقصد نهایی و موارد مهم جهت استفاده کالا در این سند درج می شود.
گواهینامه صادرات باید بر اساس اصول و قونین خاصی صادر شود و در زمینه ترخیص کالا بسیار بااهمیت است.
بیشتر بخوانید: اصطلاحات مهم حمل و نقل
اهمیت بارنامه در اسناد حمل و نقل بین المللی بار
ترخیص کالا به یک سری مدارک مهم نیاز دارد که یکی از آن ها بارنامه است. بارنامه، سندی قابل استناد و معتبر است که از جانب شرکت های حمل کننده بار صادر می شود و مدرکی جهت ارسال کالا به شمار می رود.
وجود بارنامه برای حمل و نقل کالا به میزانی بااهمیت است که اگر تحویل بار دچار مشکل شود، با ارائه بارنامه برطرف خواهد شد.
بارنامه ها مانند سایر اسناد مهم در زمینه حمل و نقل بین المللی ویژگی های مهمی دارند:
- گواه بر قرارداد حمل و نقل
- نشان دهنده مالکیت خریدار بر کالا
- نشان دهنده بارگیری کالا
- دلیلی بر دریافت کالا به نفع مشتری
- قابل معامله بودن بارنامه
بارنامه نشان می دهد که تمامی موارد در زمینه ارسال کالا به توافق خریدار و فروشنده رسیده است. بدون وجود سند و اطلاعات مندرج در آن، بیمه نامه ها اعتباری ندارند و در صورت بروز هر گونه آسیب و خسارت، هزینه ای را پوشش نمی دهند.
از دیگر ویژگی های بارنامه آن است که می توانند به چند شکل صادر شوند:
- به حواله کرد یا حوله فرستنده To order OR of shipper
این حواله قابل معامله است بدین صورت که تنها با یک پشت نویسی می توان آن را به شخص دیگری انتقال داد.
- در وجه حاملBearer (To order)
این بارنامه به فرد یا افرادی تعلق دارد که این سند را در اختیار دارند و برای انتقال به شخصی دیگر، نیازی به پشت نویسی ندارد.
- به حواله کرد شخص معین To the order of a named person
همان گونه که از نام این بارنامه پیدا است، این سند تنها به شخصی تعلق دارد که به عنوان مالک کالا ذکر شده است و باید با ارائه بارنامه، کالا های خود را دریافت کند.
گواهی مبدا چیست؟
گواهی مبدا که از اسناد حمل و نقل بین المللی به شمار می رود، سندی بین المللی است که کشور سازنده یا تولیدکننده کالا در آن درج شده است. این سند توسط اتاق بازرگانی کشور صادر کننده به خریدار ارائه می شود تا در زمان ترخیص کالا از گمرک از آن استفاده کند.
تعریف گواهی بازرسی بار
برای محاسبه نرخ نهایی ترخیص از گمرک به‌صورت زیر عمل می‌شود:
ابتدا ۴ درصد از ارزش کالا را محاسبه می‌کنند که می‌شود نرخ حقوق گمرکی. پس از آن سود بازرگانی محموله از جدول تعرفه‌های گمرکی استخراج شده و با حقوق گمرکی جمع زده می‌شود. به رقم به دست آمده ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده، اضافه می‌شود. و نهایتا ۱ درصد به‌عنوان عوارض هلال احمر محاسبه می‌شود که باید پرداخت شود.
قبل از خرید و وارد کردن هر کالایی باید میزان سود تقریبی را با فرمول بالا محاسبه کنید و به‌طور خاص با توجه به سود بازرگانی کالا، تصمیم بگیرید که آیا این واردات به‌صرفه و سودآور است یا خیر.
مدت زمان توقف بار در گمرک
گواهی بازرسی کالا Certificate of Inspection یکی از اسناد حمل و نقل بین المللی کالا است که از طریق آن، سلامت کالا های صادراتی و وارداتی بررسی می شود. می توان گفت این سند، دلیلی برای اثبات صحت و سلامت کالا محسوب می شود.
گواهی نامه بازرسی هنگامی صادر می شود که هیچ گونه کمی و کاستی در سلامت و کیفیت وجود نداشته باشد. همچنین گواهی بازرسی بار، سندی دال بر اثبات تطابق مشخصات کالا با موارد درج شده در قرارداد است. این گواهی به مشتریانی که در امر خرید حساسیت دارند کمک می کند تا از تطابق کالا با مشخصات مندرج، مطمئن شوند.
بیشتر بخوانید: بوکینگ کانتینر چیست؟
رایج ترین گواهی های بازرسی بار
اگر در زمینه تجارت و بازرگانی فعالیت می کنید بهتر است با انواع گواهی های بازرسی بار آشنا شوید:
- گواهی بازرسی حین ساخت
- گواهی بازرسی پیش از حمل
- گواهی بازرسی کالا در مبدا
- گواهی بازرسی کالا در مقصد
مجوز صادرات چیست؟
برخی از تولیدکنندگان کالا ها و خدمات، به سبب حضور مشتری های بیشتر و بازار گسترده تر، تمایل دارند کالاهای خود را به سایر کشورها صادر کنند. به همین منظور برای انجام این کار باید مجوز صادرات دریافت کنند. دریافت مجوز صادرات، یکی از مهم ترین و ضروری ترین بخش های صادرات کالا است.
برخی از مهم ترین موارد درج شده در مجوز صادرات عبارتند از:
- کد کشور مبدا
- کد کشور مقصد
- مشخصات وسیله حمل در عبور و خروج
- نرخ ارز
- مشخصات بانکی
نحوه دریافت مجوز صادرات
دریافت مجوز صادرات، منوط به رعایت یک سری از شرایط و قوانین است که باید با آن آشنایی داشته باشید. از آن جایی که دریافت مجوز صادرات، امری تخصصی است، اگر قصد دریافت آن را دارید باید سه مرحله را پشت سر بگذارید:
- تهیه اسناد و مدارک لازم جهت دریافت مجوز صادرات و دریافت آن برای کالا های نیازمند مجوز صادرات
- هماهنگی با شرکت حمل و نقل مناسب کالا با توجه به نوع کالا (با توجه به نوع کالا، مقصد صادرات، بارگیری و ارسال بار، حمل و نقل آن می تواند به صورت دریایی، هوایی و زمینی باشد)
- دریافت مجوز های مورد نیاز و تمام شدن مراحل صادرات که منجر به صدور مجوز صادرات برای ارسال کالا می شود.
اهمیت گواهی بیمه در اسناد حمل بار
آسیب کالا ها حین جا به جایی، یکی از مشکلاتی است که گریز از آن ممکن است. باید در نظر داشته باشید هنگامی که باری ارسال می شود، ممکن است در طول مسیر رسیدن به مقصد با خطراتی رو به رو شود که سبب بر جای گذاشتن خسارت هایی شود. بنابراین برای جلوگیری از ضرر و زیان های احتمالی در این مسیر، انتخاب بیمه ای معتبر می تواند کمک زیادی به شما بکند.
بیمه، یکی از مهم ترین کارهایی است که باید برای حمل و نقل و ارسال کالا انجام دهید. بسیاری از تاجران و بازرگانان که در زمینه تجارت، صادرات و واردات فعالیت می کنند، کالا های خود را در برابر خطرات احتمالی، بیمه می کنند.
این بیمه نامه ها مزیتی که دارند آن است که در سراسر جهان، قانون یکسانی دارند و در صورتی که به کالا ها آسیبی برسد، پیگیری هزینه های خسارت به راحتی انجام می شود.
مدارک لازم جهت دریافت خسارت از بیمه
- ارائه اصل بارنامه
- ارائه اصل فاکتور کالا ها
- فهرست بسته بندی یا عدل بندی کالا ها
- ارائه گواهی کسر تخلیه از شرکت باربری
- اصل یا تصویر آگهی فروش ارز
- گواهی کاپیتان در صورت داخل آب افتاد کالا ها
- کپی پروانه سبز گمرکی
- صورت جلسه کارشناسی شده از سوی شرکت بیمه
سوالات متداول
بارنامه، پیش فاکتور، فاکتور، گواهی مبدا، لیست بسته بندی، بیمه نامه، گواهی آزمایش یا بازرسی و گواهینامه صادرات از متداول ترین اسناد حمل و نقل بین المللی به شمار می روند.
بارنامه ها اسناد قابل استناد و مهمی هستند که از جانب شرکت های حمل کننده صادر می شوند و مدرکی دال بر ارسال کالا به شمار می روند.
بیمه نامه یکی از مهم ترین اسناد حمل و نقل بین المللی محسوب می شود. از آن جایی که در مسیر ارسال کالا ممکن است خطرات زیادی وجود داشته باشد، وجود بیمه از شرکت های معتبر می تواند هزینه خسارت های ناشی از حوادث احتمالی را پوشش دهد.
آخرین دیدگاه‌ها