اگر قرار باشد به یکی از مهمترین ابزارهای حمل و نقل در صنعت و تجارت اشاره کنیم، قطعا از کانتینرها نام خواهیم برد. این ابزارها برای انتقال انواع کالاها کاربرد دارند، از پرتقال، خرما، الکل و مواد شیمیایی گرفته تا ماشینآلات صنعتی که بهراحتی درون کانتینرها تعبیه میشوند و در شرایطی ایمن و با حداکثر سرعت به مقصد منتقل میگردند. البته همه اینها در صورتی است که صاحب بار یا تاجر بتواند انتخاب درستی برای نوع کانتینر و شیوه ارسال محصول یا کالای خود داشته باشد. به سبب استحکام بدنه و نیز گنجایشی که کانتینرها از آن برخوردارند، بهترین گزینه برای تزانزیت دریایی کالاها هستند. در این مقاله که به همت تیم تولید محتوای «لیان ویسمن» تدوین شده است، تلاش کردیم تا اطلاعاتی دقیق درباره انواع کانتینرها، مزایای آنها و ویژگیهای بهترین کانتینرها ارایه کنیم. با ادامه مطلب همراه ما باشید.
کانتینر چیست؟
اگرچه در نزد عوام استفاده از کلمه «کانتینر» معمولا برای کامیونهای حامل بار کاربرد دارد، اما واقعیت این است که کانتینر محفظهای فلزی است که برای انتقال انواع کالاها و محصولات از طریق کشتی، هواپیما، کامیون یا قطار مورد استفاده قرار میگیرد. با توجه به ویژگیهای برجسته این ابزار کارآمد، امروزه کانتینر یکی از اصطلاحات مهم حمل و نقل در جهان به شمار میرود. یک جعبه بزرگ که از فولاد سخت ساخته شده و ظرفیت حمل بالایی دارد و برای نقل و انتقال محمولهها از یک نقطه به نقطه دیگر مورد استفاده قرار میگیرد. ویژگیهای کانتینر آن را برای انتقال و حمل انواع مختلف کالا مناسب میسازد:
- سازگاری اندازه و ابعاد کانتینرها با مقیاس و استانداردهای جهانی
اولین خصوصیت اساسی کانتینرها این است که اندازه و ابعاد آنها با استاندارد جهانی سازگار است. این ویژگی علاوه بر اینکه باعث میشود تا کانتینرها به راحتی بر روی انواع سیستم حمل و نقل، بارگیری و تخلیه شوند، فهم مشترکی از میزان بار برای بازرگانان سراسر جهان فراهم میکند. بدین ترتیب تاجران میتوانند بدون اینکه یکدیگر را بشناسند یا زبان مشترکی داشته باشند، با هم معامله کنند.
- بارگیری و تخلیه آسان
این ویژگی کانتینرها باعث میشود هنگام بارگیری یا تخلیه روی واگن، کامیون یا کشتی، نقل و انتقال مداوم و شتاب زیاد آسیبی به بار وارد نکند. همچنین محفظه کانتینر طوری طراحی شده تا به سادگی به وسیله حمل و نقل اضافه شود یا تخلیه گردد و نیازی به فشار وارد کردن به بدن نیروی انسانی نباشد.
- استحکام در برابر شرایط محیطی
خصوصیت اساسی دیگری که کانتینرها را محبوب کرده است، عملکرد بالای آنها در شرایط محیطی مختلف است. جنس بدنه کانتینرها به نوعی است که توان مقابله با شرایط جوی و آب و هوایی مختلف را داراست. خواه طوفان باشد یا برف، گرمای شدید باشد یا باران. کانتینر بدون اینکه نشتی داشته باشد یا هوای بیرون را به درون انتقال دهد، کالاها را حفظ میکند.
این خصوصیتها باعث میشوند که کانتینرها به عنوان وسیله اصلی ترابری کالاها، مناسب باشند و عملکرد قابل قبولی ارائه دهند.
امروزه از کانتینر برای حمل کالاهای بزرگ و سنگین، مانند کالاهای نفتی، مواد شیمیایی و حیوانات و همچنین برای حمل انواع ماشین آلات استفاده میشود. بازرگانان به استفاده از این ابزار رغبت دارند تا از مزایای بیشماری مانند صرفهجویی در هزینه، زمان و بهبود امنیت حمل و نقل استفاده کنند.
انواع کانتینر حمل و نقل
انواع کانتینر حمل و نقل را میتوان بر اساس معیارهای مختلف تقسیمبندی کرد. یکی از مهمترین معیارها، اندازه کانتینرهاست. این کانتینرها برحسب ابعاد مختلف در بازار موجود هستند. به طور معمول، این ابعاد از ۲۰ فوت تا ۴۰ فوت متغیر است. کانتینرهای بزرگتر اغلب برای حمل بارهای سنگین و حجیم استفاده میشوند، در حالی که کانتینرهای کوچکتر برای حمل بارهای سبک و کوچکتر مورد استفاده قرار میگیرند. علاوه بر اندازه، محتوای کانتینرها نیز معیار دیگری برای تقسیمبندی آنها است. برخی کانتینرها طوری طراحی شدهاند که برای حمل بارهای خشک مثل مواد غذایی، لوازم الکترونیکی و لوازم خانگی کاربرد دارند، در حالی که تکنولوژی ساخت برخی دیگر برای حمل بارهای مایع و شیمیایی مناسب است.
به ویژگیهای خاص کانتینرها نیز باید اشاره کنیم. برخی از این ابزارهای حمل و نقل ویژگی سردکنندگی دارند، اهمیت این خصیصه وقتی مشخص میشود که پای حمل بارهای فاسد شدنی در میان باشد، بارهایی که باید در دماهای پایین نگهداری شوند، مانند برخی داروها یا مواد غذایی.
در ادامه انواع کانتینر را با هم بررسی میکنیم:
1. کانتینر روباز
کانتینرهای روباز یا Open Top دارای چهار دیواره و سقف شبکهای یا بدون سقف هستند که اگرچه وزنی سبکتر از کانتینرهای عادی دارند، اما برای حمل انواع کالاهای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرند. برای حمل و نقل محصولاتی که نیاز به هوا و تهویه مناسب دارند و ماشین آلات سنگین این نوع کانتینر استفاده میشود. استفاده از این ابزارهای کاربردی حمل و نقل، مزایای بسیاری مانند تسهیل و سرعت بخشیدن به عملیات بارگیری و تخلیه، افزایش امنیت و حفاظت بیشتر از بار و هزینههای کمتر برای بستهبندی و نگهداری کالاها در طول مسیر را به همراه دارد. استفاده از کانتینرهای روباز، یک روش مدرن و اقتصادی برای حمل و نقل بار است که باعث کاهش زمان و هزینههای مربوط به انتقال بار میشود.
2. کانتینر یخچالی
کانتینر یخچالی یا کانتینرهای یخچال دار برای حفظ و انتقال محصولات خوراکی و دارویی که نیاز به محیط سرد دارند، مورد استفاده قرار میگیرند. به وسیله این ابزار انتقال ایمن و حفاظت از محتویات طی مسافتهای طولانی از طریق زمین، دریا و هوا محقق میشود. این نوع کانتینرها معمولاً دارای سیستم تهویه هوا هستند که دما و رطوبت داخلی را در محدوده مشخصی کنترل میکنند تا محصولات خراب نشوند. برای انتقال محصولات فاسدشدنی مانند محصولات تازه نظیر میوه و سبزی، گوشت و ماهی، مواد غذایی یخچالی و داروهای حساس به دما وجود کانتینر یخچال دار ضروری است. استفاده از این ابزار واردات و صادرات انواع دارو و مواد غذایی را با انقلاب بزرگی مواجه کرد.
3. کانتینر ۲۰ فوت
کانتینر ۲۰ فوت بهعنوان یک واحد حمل و نقل بینالمللی در سفرهای دریایی یا جادهای مورد استفاده قرار میگیرد. این کانتینر از یک محفظه مستحکم فلزی در اندازه ۲۰ فوت تشکیل شده است. تاجران با توجه به حجم بار خود میتوانند از این نوع کانتینر استفاده کنند. این ابزار به دلیل اندازه مناسب، استحکام بدنه، ضد سرقت بودن و قابلیت انتقال سریع، برای حمل و نقل بار در حجم کوچک یا متوسط استفاده میشود. ابعاد دقیق محفظه طول 6 متر در عرض 2.4 با ارتفاع 2.75 متر است. ظرفیت کانیتنر 20 فوت 33 متر مکعب و حداکثر گنجایش بار آن 28220 کیلوگرم است. این کانتینرها پس از حمل و نقل میتوانند بهعنوان انبار، دکه فروشگاهی یا حتی محل اسکان مورد استفاده قرار گیرند. کانتینرهای 20 فوت میتوانند در انواع مختلف یخچالی، روباز، حمل گاز و … تقسیمبندی شوند.
4. کانتینر ۴۰ فوت
کانتینر ۴۰ فوت یک وسیله حمل و نقل برای جابجایی و ذخیرهسازی کالاها با ابعاد بزرگ و حجم زیاد است. این کانتینر از جنس فلزی است و ابعاد آن به طور معمول ۱۲.۲۰ متر طول، ۲.۵۰ متر عرض و ۲.۵۰ متر ارتفاع دارد. ابعاد این محفظههای فلزی استاندارد است و قابلیت حمل و نقل با کامیونها، کشتیها و قطارها را داراست. از ویژگیهای این نوع کانتینر میتوان به سازگاری آن با استانداردهای جهانی، مقاومت در برابر شرایط نامساعد آب و هوایی، قابلیت استفاده مکرر و بازیافت و همچنین صرفه جویی در هزینهها اشاره کرد. در نتیجه، کانتینر ۴۰ فوت یک راهکار موثر و کارآمد برای تزانزیت کالاها به صورت داخلی و بینالمللی است که بار را از آسیب محیطی، سرقت و وارد شدن ضربات جانبی در امان نگاه میدارد.
5. کانتینر عایقدار
کانتینر عایقدار یا INSULATED CONTAINER دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که برای نگهداری و حمل و نقل امن محصولات حساس به دما مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع کانتینر با بهرهگیری از مواد عایقدار مانند فوم پلیاستایرن یا فوم پلییورتان در دیواره خود محصولات را از گرما یا سرما محافظت میکند و سطح دما را در اندازه مورد نظر نگه میدارند. کانتینر عایقدار در صنایع مختلف مانند صنایع مواد غذایی و دارویی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین برای کانتینرهای استخری و ویلایی نیز از نوع عایقدار استفاده میشود. استفاده از کانتینر عایق دار، برای حفاظت بار از مشکلات ناشی از تغییرات دمایی شدید، مثل یخ زدن یا حرارت زیاد بسیار کاربردی است و بهترین انتخاب برای انتقال کالا با کشتی است. این نوع کانتینر میتواند کیفیت و اصالت محصولات را به خوبی حفظ کند و اهمیت بزرگی برای تزانزیت کالاها و محصولات از سوی برندهای بزرگ دارد، زیرا برایشان بسیار حیاتی است که بارشان با حفظ تمام خواص به مشتری تحویل داده شود.
6. کانتینرهای مکعبی
کانتینرهای مکعبی در کاربرد و ساختار شبیه به کانتینرهای معمولی هستند، اما تفاوت بزرگ آنها با سایر کانتینرها ارتفاع بیشترشان است. این کانتینرها از جنس فلز سخت مانند فولاد ساخته میشوند تا بدنه آسیب نبیند و بار در امان بماند. شکل ظاهری این کانتینرها هندسی مکعبی است و در اندازههای 40 و 45 اینچ در دسترس هستند. این کانتینرها طوری طراحی شدهاند که بتوانند به صورت فشرده در کنار هم قرار بگیرند و از نظر بهینه کردن فضای باربری حائز اهمیت هستند. انواع محمولههای متفاوت از مواد غذایی و مواد شیمیایی گرفته تا وسایل حمل و نقل بزرگ را میتوان با این ابزار جابجا کرد. کانتینرهای مکعبی محموله را در مقابل آب، رطوبت، نفوذ مواد آلوده و ضربه محافظت میکنند. از طرفی به علت بسته بودن منافذ کانتینر و ارتفاع زیاد آن، امکان دسترسی سارقان به کالاها به حداقل میرسد.
7. کانتینر دو درب
کانتینر دو درب همانطور که از نامش پیداست دارای دو در است که امکان بارگیری و تخلیه بار از دو جانب را فراهم میسازد. این ویژگی باعث بارگیری و تخلیه سریعتر میشود و فضای بیشتری در اختیار میگذارد. کانتینر دو درب با عنوان کانتینر تونلی نیز شناخته شده است و ساختاری مقاوم و ایمن در برابر ورود آب و رطوبت دارد.
8. کانتینر مخصوص
برخی از شرکتها برای بار خود کانتینر مخصوص سفارش میدهند. این کانتینرها قیمت بالایی دارند و استفاده از آنها چندان متداول نیست. با این حال برخی تجار برای حفاظت از بارهای خود در برابر شرایط آب و هوایی نامطلوب و کاهش دادن احتمال آسیب دیدن بار کانتینر مخصوص سفارش میدهند. اگر قصد دارید در مورد نرخ های حمل کانتینری کشتیرانی بیشتر بدانید، به مقاله مورد نظر مراجعه کنید.
9. مخازن ISO
مخازن ISO برای حمل انواع مایعات کاربردی هستند و معمولا بدنه آنها از فلزی ساخته شده که ضد خوردگی باشد. این نوع مخازن دارای سیستمهای محافظتی مانند درب فولادی با قفل، سیستم اعلام حریق و تهویه مطبوع هستند. این مخازن در اندازههای مختلفی وجود دارند که بسته به نیاز مشتریان ارائه میشوند. از مزایای استفاده از مخازن ISO میتوان به افزایش حفاظ محصولات در برابر آسیبهای جانبی، کاهش هزینههای حمل و نقل و سهولت در نقل و انتقال مایعات اشاره کرد. البته از این مخازن برای صادرات شکر نیز استفاده میشود، اما بیشتر برای جابجایی مایعات کاربردی است. از تمامی مخازن ISO باید تستها و بازرسیهای دورهای انجام شود تا اطمینان حاصل شود که عملکرد و سلامت آنها حفظ شده است.
10. کانتینرهای نیمهارتفاع
کانتینرهای نیمهارتفاع، ارتفاع کمتری نسبت به کانتینرهای استاندارد معمولی دارند و برای حمل بارهای سنگین و حجیم مانند ذغال سنگ کاربردی هستند. همچنین این کانتینرها دارای قفلهای ایمن و استحکام بیشتری نسبت به کانتینرهای معمولی دارند و با توجه به ساختار مقاوم در صنایع مرتبط با معدن بسیار مورد استفاده قرار میگیرند.
بیشتر بخوانید: خرده بار چیست؟
ویژگی های یک کانتینر خوب
صاحبان صنایع، مدیران بازرگانی و تاجران موفق برای واردات و صادرات نیاز به شناخت کانتینرهای باکیفیت دارند. ویژگیهای کلیدی یک کانتینر خوب را میتوان اینگونه نام برد:
مقاومت بالا
یکی از ویژگیهای اساسی کانتینر خوب، مقاومت بالای آن است. یعنی کانتینر باید توانایی تحمل فشار، ضربهها و تغییرات آب و هوایی را داشته باشد.
عایق دما و رطوبت
ویژگی دیگر یک کانتینر خوب، قابلیت حفظ حرارت و عدم نفوذ آب و هوا است. کانتینر باید یک سد استاندارد باشد تا رطوبت و هوای بیرون نتواند وارد محفظه آن شود و خواص محصولات را تحت تاثیر قرار دهد. از طرفی کانتینر نباید حرارت داخل را به بیرون انتقال دهد. زیرا برخی کالاها برای حفظ خواص نیاز به درجه حرارت مشخصی دارند، بنابراین این ویژگی بسیار مهم است.
طراحی و ساختار مناسب
یک کانتینر خوب باید دارای طراحی و ساختاری مناسب باشد. ساختار مناسب آن را در برابر ضربات و مشکلات بارگیری و حمل در امان نگاه میدارد و طراحی خوب عملیات بارگیری و تخلیه را آسان میکند.
ایمنی
امکانات ایمنی مانند دربهای ضدزنگ، قفلهای با کیفیت و دارا بودن سیستم هشدار دزدی نیز برای یک کانتینر خوب ضروری است. یک کانتینر خوب باید توانایی حفظ اموال و کالاها را داشته باشد و همچنین کارایی و کیفیت بالایی داشته باشد تا بتواند نیازهای مشتریان را در بالاترین سطح برآورده کند.
مزایای استفاده از کانتینر
استفاده از کانتینرها در صنعت حمل و نقل و ذخیرهسازی بار، مزایا و فواید زیادی را به همراه دارد. به همین دلیل استفاده از این روش در حمل و نقل بینالمللی بسیار محبوب و کاربردی است، زیرا موجب بهبود فرایند بارگیری و تخلیه و تسهیل حمل و نقل میشود.
یکی از مزایای استفاده از کانتینرها، جابجایی آسان و محافظت از بارها است. کانتینرها با طراحیهای مناسب برای نگهداری انواع بارها، محافظت از آنها را تضمین میکنند و خطرات ناشی از آسیبها و سرقت را کاهش میدهند. علاوه بر این استفاده از کانتینرها باعث سهولت در حمل و نقل بار میگردد. این وسیله حمل و نقل در تمام راههای آبی، هوایی و زمینی قابل استفاده است و با توجه به استانداردهای بینالمللی، امکان جابجایی بین دستگاههای حمل و نقل مختلف را فراهم میآورد.
یکی دیگر از مزایای استفاده از این ابزارها این است که هزینهها را کاهش میدهند. حمل بار توسط کانتینرها، صرفهجویی در حوزه نیروی انسانی، زمان و انرژی را به همراه دارند. همچنین هزینههای مربوط به بستهبندی و بارگیری را کاهش میدهند و برای همه کسب و کارها چه بزرگ و چه در مقیاس کوچک، اقتصادیترین ابزار حمل و نقل را فراهم میآورند. با توجه به مزایای مطرح شده صنایع مختلف برای حمل و نقل محصولات در سطح داخلی و بینالمللی، از این ابزار استفاده میکنند.
هنگامی که به استفاده از کانتینر در پروژهها و امور صنعتی نیاز دارید، انتخاب بهترین نوع کانتینر برای استفاده از تمام مزایای آن مهم است. در چنین شرایطی باید بر اساس جنبههای مختلف نظیر سایز و ابعاد کانتینر، نوع طراحی، ماده و متریال سازنده، کیفیت ساخت، امکانات جانبی کانتینر و محصولی که قصد صادرات آن وجود دارد، توجه کنید. برای انتخاب کانتینر بهتر است ابتدا از طریق شرکتهای با سابقه در این زمینه، آگاهیهای لازم را حاصل نمایید و پس از مقایسه نوع کانتینر و شرایط مورد نظر، اقدام به خرید یا اجاره آن کنید. در انتخاب کانتینر باید به نیازهای کسب و کار خود توجه کنید تا ببینید کدام نوع کانتینر برای شما مناسب است و نیازمندیهای کاری شما را مرتفع میکند. اگر به امکانات اضافی نظیر سیستم تهویه مطبوع، سیستم ضد سرقت، یخچال و قابلیت ضد آب بودن کانتینر نیاز دارید، پیش از انتخاب تمام این موارد را در نظر بگیرید.
بیشتر بخوانید: حمل و نقل خرده بار از چین
معایب استفاده از کانتینر
اگرچه کانتینرها به سبب سهولت و سرعت در انتقال انواع محموله در دهههای اخیر بسیار محبوب شدهاند، اما مانند هر جلوه دیگری از تکنولوژی چندین جنبه منفی نیز وجود دارد که باید به آنها اشاره کرد.
یکی از مشکلات مهم استفاده از کانتینرها، هزینههای اضافی است که اگر در مقصد باری وجود نداشته باشد، فرستنده متحمل آن خواهد شد. همچنین کانتینرها حجم و گنجایش مشخصی دارند و اگر بار کمتر از وزن کانتینر باشد برای فرستنده یا گیرنده هزینه بیشتری در پی خواهد داشت. نکته دیگر اینکه برای جابجایی کانتینرها به ماشین آلات و تجهیزات بزرگی مانند جرثقیل نیاز است و در آخر باید به این نکته اشاره کرد که استفاده از ابزارهای بارگیری مدرن باعث میشوند بخش مهمی از نیروی انسانی حذف شوند که این پدیده باعث بیکاری خواهد شد. همچنین باید به هزینههای مربوط به نگهداری و تعمیر آنها نیز اشاره کرد.
تفاوت کانتینر با کانکس
کانتینر به عنوان یک واحد حمل بار استفاده میشود و به طور معمول برای انتقال کالا از طریق مسیرهای هوایی، دریایی و جادهای مورد استفاده قرار میگیرد. این واحد شامل سه بعد، یعنی طول، عرض و ارتفاع است و بر اساس اندازه، خواص و ویژگیها تقسیمبندی میشود.
کانکس به عنوان یک واحد ساختمانی به کار میرود که در واقع نوعی کانتینر است، اما با بهرهمندی از درب، پنجره، سرویس بهداشتی و … برای مصارف مختلف ساختمانی، مکانهای ذخیره سازی، مسکن موقت، فروشگاه یا باجه مورد استفاده قرار میگیرد. کانکسهای ساختمانی در ابعاد دلخواه تولید و عرضه میشوند، اما اندازه کانتینرها باید بر اساس استانداردهای بین المللی باشد. به طور کلی باید گفت کانتینر برای حمل و نقل بار و کانکس برای اقامت انسان مورد استفاده قرار میگیرد.
سوالات متداول
انواع کانتینرها بر اساس تقسیماتی مانند ابعاد ( ۲٠ فوت، 40 فوت) نوع استفاده (معمولی یا ویزه)، ساختار (قابل جابجایی و غیر قابل جایجایی) و خصوصیات ویژه (عایق بودن، یخچال دار، ISO) تقسیمبندی میشوند.
یک کانتینر خوب باید دارای استحکام بدنه، عایق بودن در برابر حرارت و رطوبت، ایمنی، طراحی و ساختار مناسب باشد.
کانکس هم نوعی کانتینر است، اما کانتینر صرفا برای حمل و نقل کالا و محصولات کاربرد دارد، اما کانکس به عنوان محل اقامت انسان در نظر گرفته میشود.
انواع کانتینر شامل کانتینر روباز، کانتینر یخچالی، کانتینر ۲۰ فوت، کانتینر ۴۰ فوت، کانتینر عایقدار، کانتینرهای مکعبی، کانتینر دو درب، کانتینر مخصوص، مخازن ISO و کانتینرهای نیمهارتفاع است.
بهترین کانتینر را باید بر اساس جنبههای مختلف نظیر سایز و ابعاد کانتینر، نوع طراحی، ماده و متریال سازنده، کیفیت ساخت، امکانات جانبی کانتینر و محصولی که قصد صادرات آن را دارید، انتخاب کنید.
سهولت در بارگیری و تخلیه، کاهش هزینههای حمل و نقل، جابجایی آسان، حفظ خواص محصولات، ایمنی در برابر آسیبهای جانبی، ضربات و تغییرات آب و هوایی و نیز ایمنی در برابر سرقت را باید مهمترین مزایای استفاده از انواع کانتینر برای ترانزیت کالا برشمرد.
در صورتی که باری در مقصد برای بازگشت وجود نداشته باشد یا حجم بار کمتر از ظرفیت کانتینر باشد، هزینه بیشتری روی دست تاجر خواهد گذاشت. همچنین استفاده از تجهیزات بزرگ برای تخلیه کانتینرها را میتوان از جمله معایب این ابزارهای حمل و نقل برشمرد.
آخرین دیدگاهها